Vriendelijk

Uw vriendelijkheid zij alle mensen bekend. Zo wordt Filippenzen 4:5 vertaald in bijna alle Nederlandse uitgaven vanaf 1951. Als christenen moeten we vriendelijk zijn voor anderen. Het is een van de teksten waarover ik nooit gepreekt heb, omdat ik niet gezegend ben met een vriendelijk uiterlijk. Ik kijk van nature wat nors, al zou ik het zelf liever een ‘serieuze uitstraling’ noemen. 

‘Je vriendelijkheid moet aan alle mensen bekend zijn!’ Het is me wel eens toegesnauwd door een broeder, die het erg met mij oneens was en zich niet door mij gezien voelde, en voor het gemak maar even vergat dat die tekst ook voor hem gold. 

Onlangs las ik de tekst weer eens in de Herziene Statenvertaling en ontdekte dat daar het woord ‘welwillendheid’ werd gebruikt. Dat gaf me het idee om er toch maar even de grondtekst bij te halen. Het blijkt hier om het woord ἐπιεικὲς te gaan, epieikès, dat in de Studiebijbel een reeks vertalingen laat zien, die mij meer aanspreken: redelijkheid, billijkheid, mildheid. Het tegendeel van strijdlustigheid zeg maar. Nu ben ik niet het type dat overal meteen bovenop springt. Ik ben meestal wel  bereid om ook de andere kant van een zaak te bekijken. Dus met de vertaling ‘welwillendheid’ kan ik wel uit te voeten.

Maar voordat we denken dat we hiermee redelijk gemakkelijk wegkomen, is het toch goed om toch nog even te kijken hoe dit mooie woord in het Nieuwe Testament wordt gebruikt. In 2 Korintiërs 10:1 gaat het over de ‘zachtmoedigheid en welwillendheid’ van Christus als Paulus over zichzelf spreekt: schuchter als hij onder de mensen is en fanatiek als hij hen schrijft. Nu kennen we Christus en Paulus niet als ‘watjes’ die niet voor hun eigen mening uit durfden te komen. Maar opvliegend in de verkeerde zin waren ze zeker niet. Ze kwamen op voor de waarheid, maar konden meevoelen met de zwakheden van anderen.

Hier is wijsheid van boven voor nodig. Die is volgens Jakobus 3:17 in de eerste plaats ‘rein’, compromisloos, maar daarnaast ook vreedzaam, welwillend, voor rede vatbaar, vol barmhartigheid en goede vruchten, onpartijdig en ongeveinsd. Aan de ene kant streng, aan de andere kant mild. Mild voor de zondaar, maar streng voor de zonde. Dat is de houding die ons past.